2016 - 02 (4) LAOS - EEN STUKJE GESCHIEDENIS.

Phonsavan was zo’n 35 jaar geleden een dorpje van één straat maar wel belangrijk voor de “secret war”. Officieel was Laos niet in oorlog, maar de Vietcong kwam via dit deel van Laos naar Zuid Vietnam. Phonsavan ligt bijna op dezelfde breedtegraad even ten zuiden van Hanoi.
De Lao regering had hier vlakbij voor hun “communistische troepen” een leger basis niet ver van het dorp. De Amerikaanse CIA trainden in het geheim de Hmong bevolking hier, waardoor zij grip hadden en op een deel van de tegenstanders van de “officiële” Lao troepen en op de opiumvoorraden. Vermoedelijk werd de opium opbrengst als basis gebruikt voor de financiering van de oorlog. Dit is een eigen conclusie die maar gedeeltelijk bevestigd wordt. Wel is zeker dat er een heleboel Hmong leden na de oorlog “begeleidt” zijn naar het buitenland. Officieel hoor je hier weinig over. Het is algemeen bekend dat toentertijd in Huay Xai, niet groter dan een paar huizen toen, er een Amerikaanse opiumfabriek was. Het is nu een officiële grensovergang met Thailand en wij zijn hier ook overgekomen vanuit Chiang Rai.
Wij gaan vandaag mee met een officiële excursie. De bomkraters rondom Phonsavan zijn een bewijs van de permanente bombardementen regen. Volgens zeggen is er gemiddeld negen jaar lang elke negen minuten een bom afgeworpen hier. Wij hebben vandaag  een veld gezien waar de bominslagen nog goed zichtbaar zijn. Verder een Hmong dorpje bezocht waar tot op de dag van vandaag de metalen omhulsels restanten van bommen gebruikt worden ter ondersteuning van hun huizen.
De excursie gaat verder langs de “mysterieuze” Plains of Jars. Dit zijn velden met restanten van ovalen stenen kruiken in verschillende maten. Deze werden door de Khamu bevolking gebruikt om hun doden in te cremeren en/of de restanten daarvan in te begraven. Dit alles speelde zich af z’n  500 jaar v. Chr.  Het is nog steeds onduidelijk wat er precies gebeurden.
Wij zijn blij dat wij hebben geboekt het is zeer de moeite waard, de chauffeur/gids verteld o.a. ook uitvoerig over de expansie van Phonsavan. De Chinese en de Vietnamese maffia invloed is groot aanwezig en zichtbaar. Het stadje is nu zo groot en bestaat uit een heleboel prachtige nieuwe gebouwen en huizen. Verder ook de een na de andere benzinepomp!  Volgens hem vanwege de “agrarische” activiteiten….   Dit vinden wij een mooie omschrijving van de werkelijkheid. Onze gids had de hele dag één handschoen aan, in de loop van de middag vroeg ik hem;  “Wat heb je aan je hand?” Hij keek mij aan en zei ; "Niets, ik ben er één kwijt ".

Wij blijven maar twee nachten hier in Phonsavan omdat het op ruim 1700 meter hoogte echt koud is. In het Hmong dorp waar wij gisteren waren, was er twee weken geleden nog sneeuw, wat heel ongebruikelijk is. De bananenbomen en andere gewassen zijn allemaal dood gegaan door de lage temperatuur.
Onze bus wederom een 25 zitter Hyundai Country was dit maal maar driekwart vol, wat een genot. Echter toen alle bagage was geladen en iedereen ingestapt was, startte de bus niet. Wij moesten worden aangetrokken. Wij rijden langs dezelfde weg terug door de bergen en de eerste ruim 100 km verloopt bijna zonder problemen. Al hoewel wij zitten dicht achter de chauffeur en kunnen duidelijk zien dat hij moeite heeft om te schakelen. De koppeling blijkt bijna niet te werken. Gelukkig zijn de remmen oké. Onderweg moet tweemaal de waterslang opnieuw worden aangesloten en de nodige watervoorraad worden aangevuld, dat alles om de koeling op orde te houden?
Er wordt regelmatig gestopt zodat de bij rijdster wat inkopen kan doen onderweg. Bij een van de stops zien wij dat er een pas geslacht varken wordt verkocht langs de weg, met gevolg een heuse file. En dat op een weg met niet veel verkeer is. De lekkerste stukken vlees worden door haar meegenomen. In het eerste dorp van enigszins betekenis wordt er weer gestopt en hebben twee monteurs de koppeling gerepareerd. Dit werd binnen tien minuten gefikst met alléén maar een ringsleutel nummer 12. Ruim zes uur later arriveerden wij in Vang Vieng zo’n anderhalf uur later dan gepland. Een Tuk Tuk chauffeur brengt ons bij ons geboekte guesthouse. Direct aan de overkant was een house warming party in volle gang. De muziek uit de 5 knotsen van speakers zijn straten verderop hoorbaar. In ons hotel voelde je bij wijze van spreken de grond trillen. 

Wij blijven twee volle dagen hier, speciaal voor de prachtige natuur rondom het stadje. Wij zijn niet geïnteresseerd in tours naar grotten, watervallen, kajakken en speelvijvers en hebben daarom een scooter gehuurd. Met een kaart van het toeristenbureau kunnen wij de weg goed volgen. Dit stadje is jaren lang een bolwerk geweest van hippies die hier de boel op z’n kop hebben gezet, hoofdzakelijk door gebruik te maken van de “agrarische” producten!! De regering heeft hier een halt toegeroepen met succes, zo te zien. De rit op de scooter was zo indrukwekkend en mooi dat alléén foto’s de beelden kunnen onderschrijven. Vooral de vormen van de bergen (heuvels) zijn permanent anders van vorm. Onderweg komen wij op een doodlopend weg terecht, de weg eindigt tegen een bergkam. Hier worden stukken rots met dynamiet van de helling los gemaakt. Terwijl wij daar stil staan, er is ook niemand te zien hier, horen wij een ontploffing vlakbij. Tijd om weg te gaan.... Terug in het stadje zijn wij kris kras door de paar straten gereden van de  binnenstad, waar de toeristische activiteiten plaatsvinden. Morgen zullen wij weer de scooter huren en de andere kant, het noorden van de stad verkennen.

Deze rit was heel anders, allereerst was het weg dek egaal van klei/zand zonder stenen. Dat scheelt een heel stuk hobbelen, de weg slingert zowel naar links als rechts en berg op en af. Het landschap is nog steeds interessant qua begroeiingen met de verschillende soorten planten en struiken maar de glooiingen van de bergstructuren is een stuk minder. Er ligt een ruim twee meter lange vel licht groen gekleurde slang, iets dikker dan een tuinslang, midden op de weg. Wij stopten maar hij maakt niet veel aanstalten om weg te gaan, hij ligt op te warmen in de zon. Uiteindelijk glijdt hij tergend langzaam de weg af en het struikgewas in.
Wij zien een afslag met de aanduiding over een grot. Om daar te komen moesten wij over een smal paadje van maar ongeveer 30 cm breed en het dijkje waar dit paadje overheen loopt is krap een meter breed en vervolgens aan beide zijden minstens een meter lager. Het blijft oppassen geblazen om hierover te manoeuvreren. Wij arriveren en zien de rotsformatie waar je onder begeleiding in een autoband jezelf de grot in kan trekken met behulp van de gespannen touwen.  Judith ziet het niet zitten en ik heb jammer genoeg geen zwembroek bij mij.
Op onze terugweg stoppen wij bij een 100% organische boerderij. Bij ons vertrek zien en horen wij de aanwezigheid er vlakbij van een groep “Benidorm” jeugd, die zich met een autoband de rivier in laten zakken. Hier vertrekken ook de kajakken terug naar Vang Vieng. Het blijkt een plek te zijn waar georganiseerden tours naar toe komen. Het is een geschreeuw en ‘n uitgelaten bende. De drank vloeit rijkelijk en menigeen was al aardig dronken. Er is een soort stoelen dans gaande maar dan met autobanden. Zij hebben de grootste pret, ik kan mij dat enigszins voorstellen. Ik begrijp ook Saskia toen zij hier was dat zij er ook snel genoeg van had. Groter kan het contrast ook niet zijn met de organische boerderij. Het was wel leuk om later de merendeel aangeschoten meute het water in te zien gaan. 

Op weg naar de hoofdstad van Laos. Wij worden luxe door de bus zelf opgehaald bij ons hotel. Een geheel lege bus rijdt voor en wij kunnen de beste plaatsen uitzoeken. Daarna rijdt de bus bijna een uur door Vang Vieng om al de passagiers op te halen. Wij zien zo waar nog straten waar wij nog niet geweest zijn.
Over de rit van 178 km (4,5 uur) valt niet zo veel te schrijven, behalve dat je wel kan zien dat je naar de hoofdstad rijdt. De weg is, vooral het laatste stuk, van zeer goede kwaliteit. Bij aankomst in Vientiane is het nog lastig om een geschikt guesthouse te vinden, die redelijk betaalbaar is. De temperatuur is behoorlijk heet en dat is goed te merken, als wij in onze kamer aankomen kan ik mijn T-shirt uitwringen. Wat hebben rondgelopen en kennis gemaakt met het centrum en ook maar meteen ons busticket voor overmorgen aangeschaft.

Even uitslapen en een langzame start van de dag vrijdag 12 februari 2016. Wij zitten in het oude centrum van Vientiane met vele grote gebouwen, musea, schouwburg, ambassades etc.
De kleine verbinding straatjes zitten ook hier vol met guesthouse’s, winkeltjes, restaurants en bars. Dus wel een gezellige buurt. Wij gaan lopend, met gebruik van onze maps me, op zoek naar het COPE centrum. Het is 26 minuten lopen dus goed te doen. Wij lopen langs o.a. een busstation en het in aanbouw zijnde World Trade Centrum.
COPE centrum is een onderdeel van een rehabilitatie centrum. Er is een uitgebreide info over de bommenregen uit de oorlog. Maar het gaat hoofdzakelijk om de protheses die de Lao bevolking nodig hebben na de ontploffingen van UXO (blindgangers). Dit probleem is jaren na de oorlog doorgegaan en nog steeds niet volledig opgelost in het hele land. Wij hebben twee documentaires gezien waar de meeste bommen zijn gevallen. Eén over de Ho Chi Minh route, dit is de route die de Vietcong gebruikte om via Laos van Noord naar en Zuid Vietnam te komen. De tweede wegens “politieke redenen” in Phonsavan volgens de informatie. Ongetwijfeld vanwege de kapitalistische Lao regeringstroepen.
Is heel goed en informatief en je wordt weer eens met je neus op de feiten gedrukt. De rest van de dag wat rondgeslenterd door de straatjes en uiteraard een van de vele koffietenten bezocht, een overblijfsel van de Fransen. Wij besluiten de dag met een diner in een trendy restaurant met een echte Nieuw-Zeelandse biefstuk en een goed glas wijn c.q. cocktail. Wat reizen is afzien.....