2018 - 03 (5) NICARAGUA - HET LAND VAN DICTATORS, BURGER OORLOG EN VULKANEN.

Managua.
Het wordt een lange dag met een vlucht van Guatemala naar Nicaragua in drie etappes, Flores – Guatemala city – El Salvador – Managua.
Wij blijven maar één nacht in Managua omdat dit een stad is waar niet veel te beleven valt volgens zeggen. Wij boeken een hostal vlakbij de luchthaven. Het blijkt een volledig nieuwe accommodatie te zijn in een beschermde compound. Sterker nog zij zijn nog aan het inrichten en schilderen. Wij zijn de eerste gasten en er zijn pas twee kamers klaar van de 25. Omdat de tv nog niet was opgehangen krijgen wij een gratis ontbijt aan de overkant, van dezelfde eigenaar,  aangeboden. Er blijkt echter nog meer niet aanwezig: spiegel – douchegordijn – warm water etc. Maar het belangrijkste er is een goed matras splinternieuw uiteraard.  s’ Morgens kwamen de werklui binnen om de kamer verder aan te kleden…….SORRY BEZET !
Met de taxi naar het busstation rijden wij vele slopenwijken voorbij. Daarna was ons vervoer naar Léon snel geregeld. Er vertrekt regelmatig een shuttle en zodra al de stoelen bezet zijn gaan wij gelijk weg. Het is bijna 100 km naar Léon en wat mij duidelijk opvalt is de uitstekende kwaliteit  van het wegdek. Het landschap is allemaal opgedeeld in verschillende grote stukken eigen grond en afgezet met paaltjes en prikkeldraad. Daar lopen of koeien en geiten of anders wordt er allerlei fruit en groente verbouwd. Bananen, maïs, uien, aardappelen etc.

Léon.
Léon is een van de oudste steden van Nicaragua en ligt vlakbij de kust van de Stille Oceaan. De temperatuur is aardig aan de hoge kant, het is beide dagen boven de 36 garden Celsius. Rondom de stad liggen 12 vulkanen, waarvan enkele nog actief. Léon is, even als Antigua in Guatemala, zo’n 30 km verplaatst door de Spanjaarden na een aardbeving veroorzaakt door de Momotombo Vulkaan. Er staan geen gebouwen hoger dan drie verdiepingen. De lage huisjes staan aan weerszijde van de lange straten, die elkaar haaks kruisen. Op het centrale plein is de “Cathedral de la Asunción” de grootste kathedraal van heel Midden Amerika. Van buiten wat minder, maar van binnen en op het dak erg mooi. Als wij een kaartje hebben gekocht mogen wij de smalle trappen op naar boven. Op het dak herken je de barok stijl aan de velen koepels en kantelen. De witte verf weerspiegeld de zon en het lijkt wel een sneeuwlandschap. Tegenover de kathedraal is een standbeeld de “Galería de Héroes y Mártires”. Hier worden de slachtoffers van de Sandinisten revolutie geëerd. Léon en Esteli waren de enige twee steden in Nicaragua waar de Sandinisten tijdens de revolutie in de jaren zeventig terecht konden. Nog steeds wonen er veel aanhangers van de Sandinisten. Overal hangen de kenmerkende rood met zwarte vlaggen van de Sandinistische partij. Op de muren prijken, net als in Esteli trouwens blijkt later,  veel strijdvaardige muurschilderingen van de Sandinisten. De muren van Léon vertellen zo de rijke historie van de stad. Later wat meer van de historie. Wel belangrijk de laatste oorlog handelingen vonden plaats in deze twee steden o.a. door studenten opstanden.
Op veel plaatsen zie je winkels die allerlei huishoudelijke  apparatuur, meubels, bedden, fietsen, computers, scooters, tv  & elektronica  etc.  in huurkoop verkopen met een wekelijkse afbetaling. Dit is de oplossing voor de arme bevolking. Wij gaan mee met een stadswandeling door het centrum en zien veel kerken. In het overwegend katholieke Nicaragua en met een Spaanse historie is dat niet zo gek. Een bezoek aan de okergele Iglesia de San Juan is zeer de moeite waard. Dit is een van de oudste koloniale kerken in Léon. Veel toeristen gaan vlakbij Léon op de Cerro Negro vulkaan over het zwarte vulkanische grind op een board naar beneden, dat laten wij maar aan ons voorbij gaan.

Esteli.
Esteli is de volgende stop in de gelijknamige provincie. De stad staat bekend als “de stad van de muurschilderingen”. Het ligt een stuk noordelijker in het midden van een vallei omgeven door plateaus van ongeveer 800 meter hoogte. Het is beroemd om zijn tabak en koffie. De vruchtbare valleien in het hoger gelegen gedeelte van Nicaragua produceren de beste kwaliteit tabak , koffie & chocolade voor eigen gebruik en voor de export. Er zijn vooral veel tabakplantages, de tabak wordt hier zelf verwerkt tot sigaren van hoge kwaliteit.
Omdat de vulkaan - en de Canyontochten voor Judith en dus ook voor mij bijna geen opties zijn, hebben wij een mooi alternatief gevonden. Don Alberto Gutierrez is een kunstenaar/kluizenaar die in de heuvels woont zo’n 15 kilometer buiten Esteli. Hij is bekend door zijn “Las Esculturas de Piedras” of te wel sculpturen uitgehouwen en getekend in en op de rotswanden en keien.  Er rijdt maar tweemaal per dag een bus het heuvellandschap in. Dus moeten wij al vroeg uit de veren om kwart voor zes een taxi scoren is geen makkelijke opdracht. Om half zeven zal de eerste bus vertrekken, de middagbus van twee uur kunnen wij dan gebruiken voor de terugreis. Onze gids A. ( zijn naam zal ik niet volledig noemen, waarom blijkt later wel.) zou ons in het busstation opwachten, nou dat werd een race tegen de klok. De bus stond op vertrekken en nog niemand die leek op de foto die Judith te zien had gekregen. Het lukte ons om de bus op te houden ik in de bus en Judith voor het station. Enigszins verhit arriveerde onze A. uit het niets. Chauffeur en passagiers blij dat wij konden vertrekken. Het is een lokale gele (Amerikaanse school) bus, die hier  “Chicken bus” wordt genoemd. Het eerste stuk gaat over asfalt en dus snel maar al gauw gaan wij over op een zand/keien weg. Deze is zeer ongelijk en hobbelig. Het is heel landelijk daar en alles gaat mee in de bus. Poststukken, allerlei zakken vol met groenten en/of fruit maar dan zonder de eigenaar of een houten bak van 2 x 1 meter vol met gebundeld brandhout. Deze laatste wordt met vereende krachten naar het dak getransporteerd. Het uitzicht vanuit de bus is fenomenaal , de bus zucht en steunt en gaat heel  langzaam de heuvel op. De bijrijder trekt herhaalde aan een koord, het lijkt wel een boot,  waarmee hij de mensen waarschuwt dat wij in aantocht zijn. Een klein uurtje later komen wij aan in het gehucht El Jalacate (Tisey) vanaf hier gaan wij lopen. Het waait hier behoorlijk en het is best heel koud zo vroeg in de ochtend, kan ik wel zeggen. In een stalletje in de middle of nowhere kunnen wij koffie kopen. Van de eigenaar lenen wij een sweater voor Judith, dat kan allemaal hier. Wij lopen naar boven en beneden door een weiland en over een landpad en dan arriveren wij in het landschap en domein van Don Alberto. Deze voormalige kluizenaar is inmiddels 77 jaar oud en is bijna 30 jaar niet weggeweest van deze plek. Hij leefde daar met een aantal broers, allemaal vrijgezel. De broers trokken wel naar de stad en zorgde dat hij dus kon blijven leven. Zelf was hij de kunstenaar met een missie die hij had doorgekregen van een hogere macht. Wie?? Hij gebruikte zijn gaven om hele rotswanden vol te bewerken met de hand. Hij tekende en graveerden er lustig op los. Verder maakte hij van het stukje natuur rondom zijn hut een prachtig stuk erfgoed. De mooiste bloemen en planten groeien hier. Hij heeft rondom zijn hut ook allerlei groenten en fruit geplant voor zijn eigen onderhoud. Hij is een natuur friek op en top. Inmiddels is hij geridderd door de stad Esteli met een mooie plaquette. Hij praat nu volop en lijkt zijn jaren te willen inhalen, hij is heel trots op zijn bezit en ook het feit dat hij geëerd is. Wij lopen met A rond, nou ja klimmen tegen de rotswand aan, om de sculpturen te bewonderen. Het is een pracht stukje werk, maar ook mede door de mooie natuur die dit stukje aarde ons schenkt.
A. is een man van begin veertig en heeft een bijzonder leven achter de rug. Hij begint ons heel persoonlijke dingen te vertellen nadat hij van ons verhalen heeft gehoord en foto’s heeft gezien van ons gezin. Waarschijnlijk omdat wij wat ouder zijn dan zijn doorsnee toeristen die bij gidst. Enigszins emotioneel verteld hij ons zijn verhaal vanuit zijn eigen familie. Allereerst is hij geboren net na het beëindigen van de veertig jarige burgeroorlog tegen de Somoza dictatuur. De mensen waren allemaal heel angstig en konden niets doen met hun land bijna door de gevechten overal vooral in deze regio. Rondom Esteli en Matagalpa waren de revolutionairen verstopt in de heuvels.

Matagalpa.
Wij gaan ons weer verplaatsen, maar blijven nog steeds in het voor Nicaraguaanse begrippen hoger gelegen gedeelte van het land. De rit vanuit Esteli is niet lang 54 km en reistijd van anderhalf uur, dat is ook het voordeel van reizen hier. Wederom een Chicken bus, shuttles rijden hier niet. Matagalpa is ook de hoofdstad van het gelijknamige departement en wordt wel “de parel van het noorden” genoemd. Groene bergen omringen de vallei waarin Matagalpa verscholen ligt. Ook hier is koffie dé specialiteit van de stad. In het gebied werd in 1840 goud ontdekt en dat trok veel buitenlandse avonturiers aan. Het waren de Duitsers en iets later de Denen die de eerste koffie hier plantten.
De stad heeft zowaar een Christusbeeld die ons aan kijkt vanaf de berg. Het geeft het gevoel dat het beeld de stad beschermt en figuurlijk lijkt te omarmen. Waar heb ik dat eerder gezien? Uiteraard in Rio. Onze hostal ligt vlakbij bij de bijzonder mooie witgeschilderde Iglesia kathedraal San Pedro.
Sorry dat het verslag wat langer is af en toe, maar primair schrijf ik dit voor mij zelf. Omdat wij zoveel interessante mensen ontmoeten met hun eigen verhalen. En ook  mede doordat het land zo divers is en de geschiedenis van dit land veel leed heeft veroorzaakt. Verder is de natuur indrukwekkend en kunnen wij maar een paar keuzes maken.
Wij hebben nog tijd s’ middags in Matagalpa om naar een kleinschalig revolutionair museum te gaan. Taxi’s  rijden hier genoeg voor 10 Cordoba ( 0,25 eurocent pp ) stap je in als er nog plaats is en hij de goede richting op gaat. Dit museum gaat hoofdzakelijk over Carlos Fonseca Amador en Tomas Borge Martinez. Deze twee worden gezien als de belangrijkste personen die gezorgd hebben dat Nicaragua bevrijdt is van zijn langst zittende dictator Somoza. Twee en veertig jaar dictatuur van de Somoza clan werd uiteindelijk beëindigd door de revolutionaire Sandinisten van de FSLN in 1979. Carlos Fonseca was daar een van de oprichters van en heeft het net niet gehaald, vermoord in 1976. Achter de schermen speelden ook mee de invloed van de koude oorlog in die tijd. De Somoza clan werd gesteund door Amerika en de revolutionairen zochten steun bij o.a. Cuba, Rusland, Venezuela, de Palestijnen (Arafat). Men dacht dat het toen afgelopen was maar helaas maar voor korte tijd. Wederom kwam er een dictator aan de macht uit de eigen revolutionaire kringen. Ook deze moest weer door allerlei groeperingen zijnde de Contra Revolutionairen worden aangevallen. Maar nu werden de Contra revolutionairen gesteund door Amerika, immers de zittende macht was het resultaat van de communistische invloed. ( o.a. Reagan regelden dat de Contra revolutionairen nu bewapend werden.) De mensen werden bedreigd door te stemmen op de zittende macht omdat zij gechanteerd werden met de dreiging van voortgang van de burgeroorlog. Ook was de bevolking verplicht mee te vechten tegen de contra revolutionairen. Het was nog steeds heel onveilig om hier rond te reizen. De mensen hebben constant geleefd met de angst dat alles weer opnieuw ging plaats vinden. Daar werden zij ook mee bedreigd. Een groot gedeelte van de oudere generatie leeft nog met een trauma van de langslepende burgeroorlog.
Pas in 1990 was er een vrouwelijke afstammeling van de Sandinisten die aan de macht kwam. En zij heeft rust gebracht. De mensen en de strijdende partijen waren zo moe van al die onlusten dat zij gehoor gaven aan haar oproep om de wapens neer te leggen en te voorschijn te komen uit de heuvels en bergen. Zij heeft maar kort geregeerd een kleine vier jaar en heeft het bijltje al snel overgedragen. Nu is er nog steeds een dictator aan de macht maar wel met betrekkelijk goede invloed. De burger bevolking heeft kunnen opleven, de invloed van de koude oorlog is weggevallen. De infrastructuur is aanzienlijk verbeterd, wegen zijn perfect. De elektriciteit voorziening is geoptimaliseerd. Verder is er vrij onderwijs en gezondheidszorg voor iedereen. Nu worden investeerders aangetrokken met de belofte dat zij ruimte krijgen om te ontplooien. Het geld gaat helaas nog steeds in de zakken van een kleine groep mensen. Het is nu een van de veiligste landen in Midden Amerika na bijna 57 jaar strijd.
Wij hebben veel bevestiging gekregen van de verhalen die wij hoorden van A. gisteren.

Selva Negra
Wat gaan wij doen: Wij hebben weer een parel gevonden naar ons vermogen. Betekend wel weer vroeg op. Een taxi is geregeld om ons op te halen om 7 uur. Wij gaan zo’n 15 km buiten de stad Matagalpa naar Selva Negra, het is een ecolodge, biologische boerderij en koffieplantage gelegen in en bij een regenwoud. Het ligt weer een stuk hoger en wij klimmen met de taxi naar zo’n 1.300 meter hoogte. Van oorsprong was dit een koffieplantage de Duitse eigenaren hebben er een bloeide boerderij van gemaakt.
Wij hebben een natuur wandeling met gids geboekt. Bij aankomst blijkt dat wij de enige personen zijn die geboekt hebben vandaag. Wandelen in Selva Negra blijkt veel meer in te houden dan wandelen in een bos. Allereerst wandelen wij op een langzaam tempo langs het aangelegde meer met vele (water) vogels. Dit is nog langs de mooie bungalows van de eco lodge. De gids blijkt een vogelliefhebber te zijn. Hij heeft goede ogen en weet veel te vertellen. Als volleerde natuur frikken lopen wij beide met een verrekijker van goede kwaliteit op de borst.  Eekhoorns komen te voorschijn uit de struiken en klimmen langs de bomen omhoog, hun prachtige vlassige licht grijzen staarten volgt hun ranke lichaam sierlijk. Overal zijn prachtig gekleurde bloemen en planten te bewonderen. Wij kunnen genieten van de kleine kolibries terwijl zij in de lucht stilhangen door met hun vleugels heel snel te bewegen. Zij zijn druk in de weer om de nectar van hun favoriete bloemen te bemachtigen. Er zijn vele wandelpaden uitgezet. Onze gids spreekt heel goed Engels en laat ons meegenieten van zijn brede kennis van de natuur.  Wij lopen al redelijk snel door een maagdelijk stuk regenwoud. Met diversen soorten bomen en struiken, velen zijn honderden jaren oud en enorm breed en hoog. Sommige soorten waarover wij meer te weten zijn gekomen zijn: de varenboom, de wurgende ficusbomen, korstmossen en hoe ze helpen om de kwaliteit van de lucht te bepalen. De  epifyten en orchideeën groeien hier weelderig in vele soorten. Hij verteld over de belangrijke plaats die een regenwoud speelt in ons hele leven en de cyclus van water die het ons garandeert. Er zijn veel stroompjes met zeer helder water, waarbij de waterslakken als indicatoren dienen om aan te tonen dat het schoon water is. De tocht van anderhalf uur is zo voorbij. Door de goede kwaliteit van de verrekijker heb ik zowaar vele vogels van dichtbij gezien en ben ik zeker weten meer van vogels gaan genieten.
Terug in de lodge kunnen wij niet anders dan uiteraard een kop koffie te bestellen. Het kan ook bijna niet anders maar deze smaakt perfect. Wij hebben nog bijna vier uur voordat wij de “Farmtour” gaan doen die wij geboekt hebben om half twee vanmiddag. Niet getreurd wij hoeven niet op een houtje te bijten en zijn al snel op weg terug het regenwoud in. Wij kiezen voor een wandeling van de midden categorie aan de andere kant van het meer.  In stilte hopen wij uiteraard meer beesten te zien die hier leven. Er leven hier verschillende soorten apen, luiaards en ook poema’s. Deze laatste hebben zij onlangs nog gesport op een wildcamera in het regenwoud. Onze uitgezette wandeling heette “Romantica”, een mooie keuze blijkt al snel. Het pad valt mee qua zwaarte, of beginnen wij experts te worden!  Het pad slingert alle kanten op, wij moeten vaak hoge stappen maken en goed opletten om niet te struikelen over keien en of de wortels die overal gewoon boven de grond uitgroeien. De uitzichten zijn regelmatig enorm prachtig. Het is heerlijk rustig, wij komen welgeteld vijf anderen bezoekers tegen.
Na de lunch de farmtour. Ook voor deze tocht zijn wij de enige bezoekers. Wij worden luxe rondgereden over de enorm grote boerderij in een mooie 4x4. Selva Negra wordt erkend voor baanbrekende innovatieve en duurzame landbouwmethoden. Zo passeren wij o.a. het biologische laboratorium, de huisvesting van de arbeiders, de serres, het kaashuis, de kippenhokken en de stallen, waar wij meer te weten komen over het eten dat in het restaurant wordt geserveerd. De slimme manier van het gebruik van de weidegronden, verder krijgen wij uitleg over de bijzondere compostbewerkingen. Hierdoor wordt er veel hergebruikt en gerecycled. Het is interessant om dit allemaal te zien. Het is een enorme oppervlakte er werken 300 vaste medewerkers die gratis huisvesting, eten, scholing krijgen. Er is een ziekenhuisje en er worden beurzen voor doorstuderen gegeven. Al met al een goede zaak, Duitse origine…..